Posłuchałem przemówień z Konwencji PiS i o ile z atmosferą szykowania się na wojnę można się już było oswoić, to postawa niektórych osób wciąż dziwi. Wciąż nie rozumiem, dlaczego osoby które wchodzą w skład rządu ale nie pochodzące z PiS czy środowisk sympatyzujących, dają się wciągać w prymitywną wyborczą walkę. Czym innym jest przedstawienie sukcesów faktycznych bądź domniemanych przez daną osobę (ministra), a czym innym branie udziału w ideologicznym spektaklu. Każdy minister czy urząd ma wręcz obowiązek przedstawić swoje sukcesy i odnieść do zarzutów, ale warto lepiej wybrać czas i miejsce. W sobotę mieliśmy okazję wysłuchać poglądów na rzeczywistość zaprezentowanych przez minister Gilowską. Zwracałem już kiedyś uwagę, że kiedy przypomnieć sobie polityczno-ekonomiczną pryncypialność pani minister sprzed paru lat, to zestawienie tego z obecnymi poglądami i z wczorajszym spektaklem w którym uczestniczyła, wnioski są raczej smutne. Wchodzę w sferę polityki, bo pani minister zaczyna mijać się z faktami ekonomicznymi lub interpretować je na swoją korzyść. Mam nieodparte wrażenie że Zyta Gilowska próbuje na siłę udowodnić sobie i dawnym przyjaciołom z PO, jak wiele stracili doprowadzając do jej odejście z PO. Czy warto było? Na to pani minister pewnie już sobie odpowiedziała. Niemniej tak naprawdę stajemy się świadkami przemiany poglądów z liberalnych na zbliżone do lewicowych pani minister.
„Wicepremier i Minister Finansów Zyta Gilowska podkreśliła w swoim wystąpieniu m.in., że ponad 6-procentowy wzrost gospodarczy to zasługa rządu. „Taki wzrost gospodarczy znaczy, że ludzie nam ufają i słusznie, ponieważ nie zawiedliśmy ani obywateli ani przedsiębiorców” – podkreśliła”
Nie mam ochoty brać udziału w sporach, czyją zasługą jest wzrost gospodarczy, bo to niepoważne i na dodatek dość trudne. Nie da się z dużą precyzją wskazać lat, które przyczyniły się do wzrostu gospodarczego. Na obecny wzrost pracowaliśmy długie lata. To raz. Dwa, wzrost gospodarczy zaczął się w II połowie 2003 r. i ekonomiści nie mieli wtedy wątpliwości że będzie i będzie to wzrost kilkuletni. Proponuje pani minister sięgnąć do prognoz gospodarczych. Obecna ekipa polityczna przejęła odpowiedzialność za kraj jesienią 2005 r. Niewielkie osłabienie wzrostu w 2005 r. to tylko efekt bazy. Inwestycje ruszyły z kopyta w 2006 r. i to nie z powodu zmiany władzy, ale przedsiębiorcy zauważyli że natykąją się na barierę produkcji przy dobrej koniunkturze międzynarodowej i rosnącym krajowym popycie. Skoro obecny wzrost to zasługa obecnego rządu z panią minister to jestem ciekawy czy symptomy rozjeżdżenia się popytu z podażą czy wzrost deficytu obrotów bieżących pani minister weźmie na swoje konto? Proponuje zajrzeć do Programu PiS z 2005 r. Tam nie ma ani słowa o świetnej koniunkturze jakiej już wtedy doświadczaliśmy. Już przed nastaniem rządów PiS w 2005 wiadomo było że spadnie bezrobocie i spora część społecznych problemów wynikających z ubóstwa ulegnie ograniczeniu. Już jako ciekawostkę przytoczę, że przedstawiciele PiS pytani co jest ich największym sukcesem, wymieniali ustawy o charakterze politycznym a nie gospodarczym. Ponadto wszelkie ekonomiczne niedoskonałości zrzucano na poprzednie rządy. Tak to już jest, że sukces ma wielu ojców (no i od niedawna matek). W takiej sytuacji pozostaje przywłaszczenie sobie sukcesu poprzez nie ustawy, zarządzenia i inne decyzję, a „zaufanie”. Czy to ma być recepta na sukces gospodarczy?
Jej zdaniem, wzrost ten jest także efektem integracji z Unią Europejską. Jednak – jak podkreśliła wicepremier – ta integracja „słono Polskę kosztuje, ale znaleźliśmy te pieniądze”.
To zdanie jest szokujące. Nie sądziłem że tak łatwo pani minister przyjmie retorykę obecnego rządu. No cóż, takie były warunki zaproszenia na salę? Czy wg pani minister rachunek był nieopłacalny? O przystąpieniu do UE wypowiadamy się z wielką łaską i podkreślaniem rzekomo niekorzystnych warunków, ale pieniądze na narodowy program rozwoju (na drogi !) chętnie bierzemy. To poprzednie rządy musiały znaleźć pieniądze na pokrycie kosztów przystąpienia do UE. Obecny rząd nie robi łaski, że znajdzie pieniądze na składkę bo wpływy do budżetu od dłuższego czasu przekraczają prognozy.
Część oponentów tego rządu wmawia – mówiła Gilowska – że rośnie fiskalizm. Nieprawda! Ten rząd obniża podatki” – zaznaczyła minister finansów.
Bądźmy dokładni: ten rząd zadeklarował że je obniży i niektóre z nich zapisał w ustawach. Biorąc pod uwagę wpływy z podatków to powiedziałbym że rząd i pani minister ma dużą bezwładność w działaniu, bo zmiany można było wprowadzać szybciej i większe. Najpierw liczone są wyjątkowe wpływy do państwowej kasy, a dopiero potem – kiedy już wiadomo że nikomu nie trzeba będzie odbierać – podejmowana jest decyzja komu ulżyć. W programie PiS zadeklarowano likwidację podatku od zysków kapitałowych. I co dalej? Nic, bo fajnie tak pobierać wpływy zadysponowane przez rząd z udziałem SLD (likwidacja ulg bez spadku stawki).
Natomiast w jednym stanę po stronie pani minister. Zarzuty o rzekomym wzroście fiskalizmu, to bzdura, ale czasami powtarzana. Obecny rząd generalnie podatków nie podniósł, a wzrost wpływów to głównie efekt koniunktury.
Rząd Jarosława Kaczyńskiego – oceniła – ma świadomość odpowiedzialności za naród, zwłaszcza za najsłabszych. Przypomniała, że nakłady na ochronę zdrowia rosną o jedną trzecią. „Takiego wzrostu nie było nigdy wcześniej” – podkreśliła.
To nowość w poglądach pani minister, bo ja w jej szczytowym momencie popularności pamiętam jak piętnowała budżety za poprzedniego parlamentu za słaby wysiłek w walce o mniejszy deficyt. Te słabe efekty m.in. konsekwencja obrony najsłabiej zarabiających w ówczesnych okolicznościach gospodarczych. Kreowanie się dzisiaj na obrońcę słabych przy tak wyjątkowych wpływach budżetowych i poglądach sprzed paru lat, trochę rozczarowuje.
Argument o zwiększeniu nakładów na służbę zdrowia to już hipokryzja. W opinii dotyczącej strajku pielęgniarek (dział „Opinie” http://opinieekonomiczne.blox.pl/2007/07/Strajk-pielegniarek-moja-ocena-cz2.html) wyjaśniałem tą kwestię.
Wicepremier przypomniała, że redukcja składki rentowej dała dodatkowe środki 9 mln zatrudnionym. Zaznaczyła, że elementarna sprawiedliwość wymagała, by emerytom zaproponować wobec tego wzmocnienie rewaloryzacji. Poinformowała, że finanse państwa są gotowe by wprowadzić pełną ulgę prorodzinną.
Zabawę w „elementarną sprawiedliwość” i obniżkę składki rentowej można było podjąć dopiero w ostatnim czasie ze względu na wyjątkowe budżetowe wpływy. Jeżeli są one efektem pracy obecnego rządu, to proponuje pokazać jak się „robi” by wpływy budżetowe rosły w rocznym realnym tempie ok. 13%, czyli tak jak w ostatnich dwóch latach. Jeżeli to zasługa rządu i pani minister, to dlaczego tą wiedzą nie podzieliła się kilka lat temu? Jeżeli nastąpi zmniejszenie tempa wzrostu PKB w najbliższych latach, to kto będzie winny kłopotom wypełnienia zobowiązań podjętych przez obecny rząd?
Wykorzystując okazję proponuję lekturę tekstu Janusza Jankowiaka (Wybitnie nieprecyzyjna pani minister z II poł. Lipca tego roku). Ja skupię się na części wypowiedzi dotyczącej stóp procentowych i inflacji.
"(…) Mamy wyraźnie rosnący wskaźnik inflacji” – potwierdza realny fakt redaktor.
„Żartuje pan?”" – oburza się pani wicepremier. „Jesteśmy chyba jedynym państwem w Europie, gdzie jeśli tylko wskaźnik inflacji przekroczy wartość środkową przedziału tzw. bezpośredniego celu inflacyjnego, podnosi się taki alarm, jakby zbliżała się asteroida. Mamy przedział 1,5 do 3,5 proc., bardzo dobrze się w nim trzymamy i nic nie wskazuje na to, żebyśmy mieli go przekroczyć”.
… i kolejny cytat:
„Byłabym zdumiona, gdyby podniesiono stopy procentowe. Procesy inflacyjne są w Polsce pod kontrolą, a publiczne objaśnienia do decyzji Rady Polityki Pieniężnej, które w telewizji przedstawił pan profesor Czekaj, były absolutnie nieprzekonujące. Mało tego, były wybitnie nieprecyzyjne”.
Nie będę już omawiał tych wypowiedzi, bo na temat stóp i sytuacji makroekonomicznej, które je determinują sporo napisałem. Pani minister wpisała się w ten sposób w dość niechlubną tradycję zaklinania rzeczywistości dla uzasadnienia niskich stóp. Zastępowanie polemiki pewnością siebie niczego nie zmieni. Jest w programie PiS fragment o niskich stopach w celu pobudzenia inwestycji itp. Pani minister zbyt łatwo przeszła z ekonomią na pole polityki. Proponuje powrót do faktów.
